مدتی است بحث نادیده انگاشتن اخلاق علمی و حقوق مالکیت معنوی، تحت عنوان تخلف و سرقت علمی در جامعه  بالا گرفته و از لزوم برخورد جدی با آن در شکل حقوقی صحبت می شود. اینجانب در حدود 20 سال قبل این موضوع را در کتاب ” مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی” انتشارات سازمان ” سمت ” مورد توجه قرار داده ام. بنابراین مسئله رعایت اخلاق علمی باید ابتدا در درس روش تحقیق به دانشجویان و حتی برخی از اساتید و پژوهشگران دانشگاهی آموزش داده شود، و تا این امر اتفاق نیافتد نمی توان از برخورد و مجازات آنان صحبت کرد.

صرفنظر از آنچه بیان شد، مسئله قابل توجه اینست که خطر توسعه فساد علمی (آموزشی و پژوهشی) و نتیجتا بروز انحطاط علمی، کشور ما را تهدید می کند. بنظر می رسد بیش از آنچه که فعالین حوزه علمی مانند اساتید، پژوهشگران و دانشجویان منشا آن باشند سیاستها، برنامه ها، آئین نامه ها و روشهای مقامات و نهادهای عالی و بالا دستی علمی کشور مسئول و منشاء آن می باشند. بنابراین ابتدا خود آنها باید مورد نقد، بازخواست و بازنگری قرار بگیرند. پس از آن نوبت به فعالین حوزه علمی برسد. شاخصهای عمده فساد علمی عبارتند از:

  در ارتباط با انگیزه‌های تنش، منازعه و جنگ بین کشورها و سازه های انسانی، عوامل و ارزش‌های جغرافیایی نقش اساسی را به عهده دارند. عواملی که به عنوان ارزش‌ها و منافع ملی و یا جمعی ملتها و سازه های انسانی از قبیل سرزمین، فضا، مرز، منابع معدنی، آب، سرمایه، علم و فناوری و… به آن نگریسته می‌شود. همچنین عوامل زمینه ای که موجبات تمایز و تفاوت بین سازه های انسانی نظیر گروه‌های قومی، مذهبی و نژادی را به وجود می‌آورند در بروز تنش موثرند. علاوه بر این مسئله تغییر، تاسیس، موجودیت و شکل‌بندی ساختار سیاسی- فضا و تغییر وضعیت جغرافیای سیاسی در مقیاس‌های محلی، منطقه‌ای و جهانی عمدتا از نظر حکومت‌ها به عنوان هدف سیاسی منازعه تعیین می‌شوند. همچنین احتمال وجود جنبه‌های فطری، روانشناختی، و ایدئولوژیک در وقوع منازعه بین کشورها وجود دارد.

بیان مفهوم ژئوپلیتیک توسط دکتر حافظ نیا در برنامه شبکه چهار (بحران های ژئوپلیتیکی جهان اسلام)

در این بحث بیان این نکته اساسی ضروری است، که انسان اساسا و ذاتا موجودی ژئوپلیتیکی است و به بدنبال منافع خود است. سه خصیصه و یا تمایل اساسی انسان یعنی قلمرو طلبی و حریم سازی، قدرت طلبی و کنترل منابع، و منزلت طلبی و برتری جویی در فضای جغرافیایی، فلسفه علم ژئوپلیتیک به عنوان شاخه ای از رشته جغرافیای سیاسی را تشکیل می دهد. انسان بطور همزمان نیز موجودی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و … نیز هست. زیرا انسان ذاتا میل به فرمانروایی، روابط اجتماعی، تامین معیشت برای زندگی، شعور فضایی برای زیستن در مکان و فضای جغرافیایی را دارد.

از دید من به عنوان یک ژئوپلیتیسین انسانیت گرا، بنظر می رسد انسانها و انسانیت در طول تاریخ بشر همواره قربانی اندیشه، اراده و عمل سه گروه بازیگر خدا گریز و خود خواه به شرح زیر بوده و می باشند. تا جاییکه این تصور پیش آمده که این وضعیت، سرنوشت محتوم بشر است!؟ امروز نیز انسان مدرن و پست مدرن اسیر خواستها و امیال پایان ناپذیر آنها می باشد.

سیاست خارجی ج.ا. ایران در سالهای اخیر با چالشهای ژئوپلیتیکی سنگینی رو برو شده است. چالش های ژئوپلیتیکی در جهان اسلام، خاورمیانه، شرق مدیترانه، خلیج فارس، خزر، جنوب غرب آسیا، اتحادیه اروپا، آفریقا، آمریکای لاتین، روسیه و شرق اروپا، همسایگی قومیتی، قلمرو شیعی، قلمرو تمدن ایرانی، موقعیت حائل، انزوای ژئوپلیتیکی، رقابتهای ژئواستراتژیکی جهانی و منطقه ای، پیامدهای سیاست اتمی، ژئوپلیتیک آب، ژئوپلیتیک انرژی، خود انگاری ویژه و غیر آن، مواردی هستند که هر روز بر پیچیدگی آنها افزوده شده و کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران را با گرفتاریهای شکننده ای روبرو می کنند.

متن مصاحبه اینجانب درباره مسائل شهر تهران به عنوان پایتخت – بهمن ماه 1394

 1-    مهمترین ریشه ها و مشکلات شهر تهران از نظر شما چیست؟

مسائل تهران در طول 220 سالی که از عمر انتخاب تهران به عنوان پایتخت کشور ایران می‌گذرد، به خصوص در 100 سال گذشته و در سنوات اخیر، هرچه به جلو ‌آمده  است  بر پیچیدگی‌ها و مشکلات آن افزوده شده است. موضوع تهران مانند داستان گلوله برفی است که از سر کوه شروع می‌شود، کم است و بعد بزرگتر می‌شود. درباره اینکه چه دلایلی سبب وقوع این مسئله شده و ریشه‌های آن چیست؟ می‌توان به چند مورد اشاره کرد.