Author: دکتر محمدرضا حافظ نیا
تقدیر وزیر علوم از فصلنامه ژئوپلیتیک
تقدیر از فصلنامه ژئوپلیتیک در جشنواره فارابی
تاییدیه پذیرش فصلنامه ژئوپلیتیک در ایندکس بین المللی پایگاه استناد علمی SCOPUS
JJ
اطلاعیه مهم
“نقد علمی درست به پاکسازی و سالم سازی عرصه علم از خرافات، و نیز تکامل علم و معرفت منجر می شود”
( م. حافظ نیا )
از آنجائیکه خوشبختانه برخی از اساتید و صاحبنظران ارجمند نسبت به نقد آثار و نظرات علمی اینجانب در قالب سخنرانی و یا مقاله و نوشته اقدام نموده و یا می نمایند، بدینوسیله ضمن تشکر از این اقدام ارزشمند، از آنها تقاضا می کنم ابتدا بررسی دقیق تر انجام داده تا از وارد بودن و یا موضوعیت داشتن نقد اطمینان حاصل نمایند، سپس در صورت امکان نقد خود را از طریق ای میل mhafeznia2006@yahoo.com برای اینجانب نیز ارسال نمایند تا در صورت وارد بودن، برای اصلاح و یا تکمیل اثر مورد استفاده قرار گیرد.
در ضمن سعی خواهم کرد در فرصت مناسب توضیحات لازم در باره چند مورد نقدی که از آن اطلاع یافته ام را تقدیم کنم.
ایندکس فصلنامه ژئوپلیتیک در Scopus
به اطلاع خوانندگان می رساند که فصلنامه علمی پژوهشی ژئوپلیتیک در پایگاه بین المللی استناد علمی Scopus نمایه شده است. متن نامه Scopus را در ادامه مشاهده می کنید.
نظریه فرایند جدایی گزینی سرزمینی
برای جلوگیری از جدایی گزینی قومی و سرزمینی اولین و مهم ترین راه، پیشگیری به روشهای سیاسی و اجتماعی است. یعنی نباید گذاشت که احساس شهروندی درجه 2 و جدایی گزینی در سازه انسانی نظیر یک قوم بوجود بیاید . فرایند جدایی گزینی قومی : فرایند جدایی گزینی سرزمینی از سوی سازه های انسانی معترض در کشورها از مراحل زیر تبعیت میکند.
مدل مفروض تحقق همگرایی منطقه ای (با تاکید بر حوزه خلیج فارس )
پیش شرط ایفای نقش محوری هر کشور دارای قدرت برتر در یک منطقه ژئوپلیتیکی، وجود فضایی آرام، صمیمی و دور از تنش در منطقه است. در غیر اینصورت قدرت برتر منطقه ای نمی تواند نقش محوری خود را ایفا کند. بنابراین سیاست ملی قدرت برتر منطقه ای، متشکل کردن کشورهای عضو یک منطقه ژئوپلیتیکی در قالب یک سیستم و بدور از حضور و نقش مداخله گران بیرونی می باشد.
ایران نیز بعنوان قدرت برتر در منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس، بدنبال این سیاست بوده و بطور طبیعی از بروز تنش و از ورود نیروهای مداخله گر برون منطقه ای استقبال نمی کند. به عبارت دیگر، رجحان ایران این است که امنیت، آرامش و همگرایی منطقه در قالب یک سیستم درون منطقه ای بدون حضور بازیگران برون منطقه ای برقرار شود. چراکه منطق ژئوپلیتیک، این سیاست را بر ایران تحمیل می کند.
دو توصیه خطاب به دانشجویان
- در عرصه معرفت علمی روحیه و توان انتقادی داشته باشید؛ بدین معنا که هر گزاره ای که مدعی علمی بودن است را به صورت درجا و کامل قبول نکنید. به درون مطالب گفته شده بروید و آنرا تحلیل کنید، جنبه های درست و یا حقیقی و واقعی آنرا مشخص کنید. نقاط قوت و سازندۀ علمی آن و همینطور نقاط منفی و نادرست مطالب را دربیاورید و نظر بدهید. اگر خودتان هم ایدهای علمی برای اضافه کردن به آن مطلب دارید این کار را انجام دهید. نقد علمی برای سالم سازی ساحت علم و کهکشان معرفت بشری از نادرستی ها و خرافات علمی که حقیقت و واقعیت ندارند لازم است. برگردان یا ترجمه آثار علمی نیز بالذات چیز بدی نیست. اما در آن متوقف شدن و نقد نکردن و به چالش نکشیدنشان از نظر علمی مطلوب نیست. باید شهامت ساختارشکنانه و منتقدانه آثار علمی را، البته با حفظ احترام به صاحبانشان، داشته باشیم. هیچ زمانی به خاطر مقامِ بالایِ صاحبان آثار علمی، از نقد مستدل و مستند آثارشان پرهیز نکنید. اما حواستان باشد که نقد، نقدِ علمی باشد. رویکرد انتقادی و نقد علمی باعث پاک شدن عرصه علم و معرفت بشری از خرافات علمی یا گزاره های وهمی و شبه علم می شود. گزاره هایی که در جهان خلقت و زندگی بشر حقیقت و واقعیت ندارند و باعث توسعه جهل و گمراهی انسانها می شوند.
اظهار نظر پروفسور آتکینسون در رابطه با نظریه ساختار ژئوپلیتیکی در حال ظهور جهان
متن زیر اظهار نظر دکتر دیوید آتکینسون در رابطه با نظریه ساختار ژئوپلیتیکی در حال ظهور جهان است:
نظریه سطح بندی دولت محلی
دولت محلي به عنوان نهاد و سازو کار اجرایی برای اداره امور محلی را براساس تعاریف و تلقی های مختلف، می توان در چهار الگو به شرح فایل پیوست سطح بندی کرد.
نظریه جدید در باره هارتلند (قلب کره زمین)
اصطلاح هارتلند را ظاهرا اولین بار سر هلفورد مکیندر جغرافیدان انگلیسی در آغار قرن بیستم (1904) و با موضوع و نقش ژئواستراتژیک وضع کرد، و از لحاظ مکانی آنرا بر فضای جغرافیایی بین ارتفاعات اورال، البرز-هندوکش، سیبری و اقیانوس منجمد شمالی تطبیق داد. از آن زمان تا کنون هارتلند بلحاظ موضوعی و مکانی دچار تغییر و تحول بوده است.
هارتلند به معنی قلب زمین، به لحاظ مفهومی عبارت است از مکان و فضای جغرافیایی پر قدرت در سطح کره زمین، که یک یا چند امر جهانی، و یا سیاست جهانی به آن پیوند خورده باشد. به عبارتی هارتلند مکان و فضای جغرافیایی برخوردار از پتانسیل قدرت است که حاوی یک یا چند ارزش یا صفتی است که کارکرد جهانی و کروی دارد. بنابراین هارتلند از حیث زمانی و مکانی و حتی موضوعی، ناپایدار و متغییر است.