دو توصیه خطاب به دانشجویان
- در عرصه معرفت علمی روحیه و توان انتقادی داشته باشید؛ بدین معنا که هر گزاره ای که مدعی علمی بودن است را به صورت درجا و کامل قبول نکنید. به درون مطالب گفته شده بروید و آنرا تحلیل کنید، جنبه های درست و یا حقیقی و واقعی آنرا مشخص کنید. نقاط قوت و سازندۀ علمی آن و همینطور نقاط منفی و نادرست مطالب را دربیاورید و نظر بدهید. اگر خودتان هم ایدهای علمی برای اضافه کردن به آن مطلب دارید این کار را انجام دهید. نقد علمی برای سالم سازی ساحت علم و کهکشان معرفت بشری از نادرستی ها و خرافات علمی که حقیقت و واقعیت ندارند لازم است. برگردان یا ترجمه آثار علمی نیز بالذات چیز بدی نیست. اما در آن متوقف شدن و نقد نکردن و به چالش نکشیدنشان از نظر علمی مطلوب نیست. باید شهامت ساختارشکنانه و منتقدانه آثار علمی را، البته با حفظ احترام به صاحبانشان، داشته باشیم. هیچ زمانی به خاطر مقامِ بالایِ صاحبان آثار علمی، از نقد مستدل و مستند آثارشان پرهیز نکنید. اما حواستان باشد که نقد، نقدِ علمی باشد. رویکرد انتقادی و نقد علمی باعث پاک شدن عرصه علم و معرفت بشری از خرافات علمی یا گزاره های وهمی و شبه علم می شود. گزاره هایی که در جهان خلقت و زندگی بشر حقیقت و واقعیت ندارند و باعث توسعه جهل و گمراهی انسانها می شوند.
- سعی کنید در تکاپوی علمی خود از استاد ها یتان جلو بزنید. اینامر سبب میشود که علم و فناوری پیشرفت کند. پیشرفت علم موکول به جلوزدن از استاد است. این تصور غلطی که در جامعۀ ما جا افتاده است که برخی فکر میکنند دانشجوها باید تا آخر عمرِ تکاپوی علمی خود، پشت سر استادهایشان باشند، از دید من غلط است. ما باید این ساختارشکنی را انجام دهیم و این تصور را از بین ببریم که دانشجو باید در استاد متوقف شود. دانش استاد مربوط به زمان T است، در حالیکه دانشجو مربوط به زمان T1است.
چون علم در حال پیشرفت است، ممکن است برخی گزاره های علمی که استاد گفته است، موضوعا عمرش سپری شده باشد، یا اصلا موضوعیت نداشته باشد. حتی ممکن است نظریه های دانشجوی استاد شده در زمان T1 ، با نظریه های استاد مغایر باشد. مصلحت بشری و ضرورت توسعۀ علم ایجاب میکند که دانشجوی فعال عرصه علمی در زمان T1 که تولید کننده علم و صاحبنظر شده است، از استاد خود جلو بزند. پس یادتان باشد که در مسیر حیات علمی خود از استاد در علم و تکاپوی علمی جلو بزنید، در استاد متوقف نشوید، در این صورت هم به خود خدمت کردهاید، هم به استاد خدمت کرده اید، هم به علم خدمت کردهاید و هم به بشریت خدمت کردهاید. اما یک نکته اخلاقی همواره یادتان باشد، و آن اینکه، حتی اگر دانشمند جایزۀ نوبلی هم شُدید، باید حرمت استادهایتان را نگهدارید و این امر بر شما تا آخرِ عمر واجب است. چراکه اگر استاد نبود شما نبودید. حرمت پدر، مادر و استاد بر انسان واجب است. پس در تکاپوی علمی تعارف نکنید، از استاد جلو بزنید، در استاد متوقف نشوید ولو اینکه آراءتان با آراء استاد مغایر باشد. ولی همواره و تا پایان عمر قدردان زحمات استادان خود باشید. شما باید خودتان را برای یک ماموریت علمی، یک مسئولیتپذیری علمی آماده کنید.
بازدید کل: 646 , بازدید امروز: 1
دکتر محمدرضا حافظ نیا متولد۱۳۳۴ در روستای خراشاد شهرستان بیرجند، و استاد پایه 44 گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس است. تخصص ایشان جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک است. وی در سال ۱۳۶۹ به عنوان اولین فارغ التحصیل دوره های دکتری دانشگاه تربیت مدرس موفق به اخذ مدرک دکتری در رشته جغرافیای سیاسی شد.
0 نظرات